Zakon Krzyża i Miecza

Historia Zakon krzyża i miecza to mało znany a wart przypomnienia epizod z historii WP.

Wszystko zaczęło się cyklem artykułów w „Polsce Zbrojnej” 1937. Głosiły one ideę wykształcenia silnych charakterów, nowej elity, czegoś w rodzaju nowoczesnego rycerstwa, idee wychowania „mocnego człowieka” o żarliwej wierze i gotowości do jak najwierniejszej służbie Polsce. Celem miało być dokonanie swoistej „sanacji moralnej”, powstrzymanie upadku moralności i kultury.
Wkrótce okazało się, że stoi za tym grupa młodych oficerów WP tworzących tzw „Zakon Krzyża i miecza”. Oficerowie ci wyrzekali się serwilizmu i krętactwa na drodze do kariery i awansów, ślubowali zwalczać tchórzostwo i kłamstwo, głosili potrzebę prawdy, ładu i zdrowia moralnego. Inicjatorami powstania Zakonu byli oficerowie lotnictwa z kapitanem pilotem Władysławem Polesińskim na czele. Podobno wpadł on na pomysł założenia takiej organizacji pod wpływem pewnego dramatycznego wydarzenia. Otóż w 1934 roku podczas lotu próbnego, nagle usłyszał rozkaz „Zniż lot i ląduj”. Natychmiast wylądował a chwilę po opuszczeniu samolotu maszyna eksplodowała. Jak się później dowiedział od żony, w tym czasie modliła się właśnie o niego, polecając go opiece matki Boskiej. Na pamiątkę tego wydarzenia członkowie bractwa meldowali się codziennie o tej godzinie przed obrazem Matki Bożej Jasnogórskiej.
Organizacja ta spotkała się z bardzo nieprzychylną reakcją wyższych oficerów oraz sanacyjnego rządu. Głoszone przez nich postulaty wskazywały de facto iż dotychczasowe zwierzchnictwo, tak wojskowe jak i polityczne się nie sprawdza i nie uosabia postulowanych cech charakteru. Zarządzono śledztwo, a w maju 1938 r. władze wojskowe zakazały Zakonowi prowadzenia działalności.
Zakon był organizacją patriotyczną, katolicką, wskrzeszającą tradycje rycerskie dawnej Polski. Ich przejawem miała być pogarda śmierci, pogarda hańby, miłość do Boga, Prawdy i Ojczyzny. Polska miała być krajem przeznaczonym do wielkich czynów, mocarstwowej pozycji i moralnego przewodniczenia narodom. Zanim to jednak nastąpi- Polska musiała najpierw dojrzeć duchowo, w czym pomocna miała być etyka katolicka. Dla członków zakonu Tradycja była czymś więcej niż zwykłym przywiązaniem do przeszłości, ale czymś żywym. Pragnęli oni odbudować dawny autorytet rycerza-żołnierza, który łączy swe działania z głęboką wiarą.
Członkami mogliby być tylko Polacy wyznania katolickiego. Każdy z „rycerzy” miał wypełniać swoje obowiązki w przykładny sposób, stając się wzorem dla innych jak i samemu kształtując w sobie zalety niezbędne do służby krajowi.
Jak wspomniałem organizacja nie cieszyła się przychylnością wyższych szarż i musiała być tajna. Do zakonu nie można było się zapisać, a jedynie zostać przyjętym. Upatrzonych kandydatów o właściwej postawie moralnej zapraszano na specjalne rozmowy przedstawiające cele i zadania organizacji. Następnie zaproszeni wypełniali kwestionariusze rozpatrywane następnie przez „górę”. Kandydaci przyjmowali pseudonimy i tylko pod nimi byli znani w organizacji. Organizacja nie ograniczała się zresztą tylko do wojskowych, werbowano kandydatów także wśród nauczycieli, literatów czy dziennikarzy . Charakterystyczną cechą Zakonu był jego antykomunizm. Jak pisało ich pismo „Krzyż i Miecz”: „Za Olzą powstają już czerwone bataliony, Komintern rozpala krwawe pożary w sercach Europy. W stron e naszej granicy wyciągają się zaciśnięte lewice. Na czapkach ich widnieje czerwony sierp i młot... Pamiętajmy, że zadaniem naszym- nas Żołnierzy Rycerskiego Zakonu Krzyża i Miecza jest walka z tym właśnie czerwonym sierpem i młotem w czasie pokoju i w czasie wojny”
Zakon spotkał się z życzliwym poparciem Kościoła i niektórych środowisk prawicy. Choć nie wszystkich - wielu bało się go widząc w nim groźnego konkurenta- jak np. ONR.

Warto przypomnieć, iż Zakon aktywnie działał także po klęsce wrześniowej, to oni w dużej mierze zakładali Tajną Armię Polską od 1941 roku wspólpracowali z Frontem Odrodzenia Polski. Ich działalność jest wciąż spowita mrokiem tajemnicy.
Sam przywódca Zakonu, kpt Polesiński, zginął zestrzelony na samolocie RWD-6 16.IX.39 nad Warszawą.

Na podstawie artykułu Daniela Patera "Zakon Krzyża i Miecza. Wołanie o mocnego człowieka w Polsce"w: "Pro Fide Rege et Lege" nr 56.

Czw 30 Lis, 2006 15:27