Wojsko Polskie czy Wojska Polskie (1914)?

W dniu 1 sierpnia 1914 roku w kawiarni „Esplanade” („Esplanada”) w Krakowie została powołana Komenda Główna Wojsk Polskich. Komenda Główna bywała również czasami nazywana Komendą Głównodowodzącą, ale ostatecznie utrzymała się nazwa Komendy Głównej. Natomiast nazwa sił zbrojnych jej podlegających utrwaliła się jako Wojska Polskie (w liczbie mnogiej). Równocześnie używano tradycyjnej nazwy Wojsko Polskie (w liczbie pojedynczej), szczególnie w odniesieniu do konkretnych, małych oddziałów czy pododdziałów.
Nazwa Wojska Polskie była w zasadzie konsekwentnie używana w oficjalnych dokumentach polskich od 6 sierpnia do 5 września 1914 roku, poczynając od „Odezwy Komendy Głównej Wojsk Polskich” (Rząd Narodowy do Ogółu Obywateli Ziemi Kieleckiej). Przykładem niekonsekwencji w używaniu obu form jest „Odezwa Komisarza W.P. m. Jędrzejów” z 10 sierpnia 1914, w której dr Emil Bobrowski podpisuje się jako „Komisarz Wojsk Polskich”, natomiast w pierwszym zdaniu odezwy pisze: „Miasto Jędrzejów zajęte zostało przez forpoczty W o j s k a P o l s k i e g o z rozkazu R z ą d u N a r o d o w e g o…” Na pieczęciach używano nazwy w liczbie mnogiej (pieczęć okrągła „Komisarz Wojsk Polskich w Kielcach” na meldunku Sokolnickiego do Komendanta Głównego z 29 VIII 1914).
Wszystkie cytaty podaję za Pelczarskim. Prześledzenie, w jakiej formie i w jakim zakresie nazwa Wojska Polskiego była kontynuowana po 5 września 1914 roku byłoby ważnym zadaniem dla naszych historyków.
Ponowne oficjalne używanie tej nazwy od roku 1917 dla Polskiej Siły Zbrojnej jest oddzielnym, niemniej ciekawym zagadnieniem.

Pon 26 Sie, 2024 8:13