Akcja "Dwór Polski"

Cytat:

Akcja „Dwór Polski” Katarzyna Jaruzelska-Kastory , Marcin Schirmer , PTZ 05-05-2009, ostatnia aktualizacja 05-05-2009 01:22 Celem akcji Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego jest ochrona zabytkowych dworów W 2008 roku zarejestrowano w Polsce 2755 dworów i 2014 pałaców, czyli zaledwie 20 proc. stanu sprzed wojny. Z łącznej liczby 4769 obiektów ok. 3000 jest w stanie ruiny, zostało przebudowanych z zatraceniem cech stylowych bądź ich otoczenie uległo zniszczoniu (np. wycięto park). Dwór szlachecki, obecny na polskiej wsi przez kilkaset lat, wrósł w historię, pejzaż i serca ludzi. Jego charakterystyczna architektura stanowiła szczególnie polski symbol materialnej kultury ziemiańskiej. Dwór był nośnikiem postępu na wsi, symbolem demokracji szlacheckiej i miejscem przekazywania rodzinnych i narodowych tradycji pod zaborami. Dawał pracę i ochronę okolicznym mieszkańcom. W 1939 r. na terenie Polski znajdowało się około 16 000 dworów i 5000 pałaców, w tym ok. 4000 na Kresach. W 1944 r. rozpoczęto na podstawie dekretu PKWN o reformie rolnej parcelację majątków ziemskich. Wszystkie folwarki o powierzchni przekraczającej 50 ha (100 ha w dzielnicach zachodnich) zostały przymusowo przejęte przez Skarb Państwa bez odszkodowania, a ich właścicieli wyrzucano z domów. Upaństwowiono zabudowania gospodarcze i mieszkalne. Przez cały okres PRL dwory i pałace były celowo niszczone jako przejaw obcej klasowo kultury ziemiańskiej. Sytuacja niewiele się zmieniła po roku 1989. Większość zespołów dworsko-parkowych znalazło się w gestii Agencji Nieruchomości Rolnych, która przejęła majątek po rozwiązanych PGR. Część zespołów przekazano samorządom w ramach komunalizacji. Pozostałe sprzedano bądź wydzierżawiono. Znaczna ilość niszczeje. Brak reprywatyzacji zaprzepaścił szansę na zwrot zabranych domów prawowitym właścicielom. Celem akcji „Dwór polski” jest rozwiązanie sprawy zwrotu mienia przejętego na mocy dekretu PKWN. W przypadku braku spadkobierców powinno być ono zbyte osobom, które zapewnią mu właściwą ochronę. Próby ochrony obiektów, apelowanie do odpowiedzialności władz, spotykały się z nikłym odzewem. Akcja zakłada odwoływanie się do obowiązujących aktów prawnych. Niewywiązywanie się właścicieli obiektu zabytkowego z obowiązków zagrożone jest sankcją karną. Podstawowym zadaniem akcji jest wywarcie presji na ministrze kultury i dziedzictwa narodowego i działającym w jego imieniu generalnym konserwatorze zabytków oraz na władzach samorządowych i ANR w celu wypełniania ustawowych obowiązków i poszanowania prawa. Sprawowanie zarządu bądź nadzoru nad mieniem nakazuje właściwe jego zabezpieczenie. W ramach akcji gromadzone będą informacje o zagrożonych zespołach dworsko-parkowych. Sygnały od czytelników „Rz” nadal będą zbierane. Po ich weryfikacji do właściciela obiektu i konserwatorów wysłane zostanie żądanie podjęcia działań. W wypadku braku reakcji organy ścigania będą powiadamiane. Opublikowana zostanie też lista szkodników – osób i instytucji odpowiedzialnych za konkretne dewastacje. Wszelkie informacje o akcji publikowane będą na łamach kwartalnika PTZ „Wiadomości Ziemiańskie” i na: www.ptz.info.pl. W akcji, oprócz PTZ, bierze udział Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, wydawca pisma „Spotkania z Zabytkami”. Inicjatorzy liczą na włączenie się innych organizacji, osób prywatnych, władz konserwatorskich i środowisk naukowych

źródło: http://www.rp.pl/artykul/88001,300665_Akcja__Dwor_Polski_.html
_________________
Tatarska jazda, półksiężyc i gwiazda.

Wto 05 Maj, 2009 8:32