Ciała niebieskie
W miesiącu sierpniu, nad polskim niebem, niejednokrotnie można dojrzeć "spadające" gwiazdy, czyli roje meteorów, które spalając sie w atmosferze dają nam niezwykły, wręcz magiczny pokaz gry światła i ciemności nocy...
Co wytrawniejszym obserwatorom udaje się dostrzec komety, pojawiające się niezwykle rzadko. Kilka lat temu wielu z nas obserwowało zaćmienie słońca, a cyklicznie co jakiś czas zobaczyć możemy zaćmienie księżyca...
Oglądamy, dostrzegamy, czasem podziwiamy, zachwycamy się szczególnie pięknym zjawiskiem. Niektórzy z nas, gdy ujrzą spadającą gwiazdę, wypowiadają życzenie, w duchu licząc na to, że sie spełni... To wszystko. Mimo, że piękne i tajemnicze, zjawiska astronomiczne obserwowane gołym okiem(czyli przez wszystkich ludzi) nie budzą już grozy, a jedynie chęć poznania i zachwytu. Bezpowrotnie minęły już czasy, kiedy pojawienie się "czegoś na niebie" budziło strach, przepowiadało wiele nieszczęść...
Do refleksji nad powyższym zagadnieniem ciał niebieskich, ich wpływem na państwa i całe społeczeństwa średniowiecznej Europy (oczywiście także ziem Arabów i Cesarstwa Bizantyjskiego) przywiodło mnie tłumaczenie na język polski, do pracy magisterskiej, dzieła - pamiętnika, bizantyjskiego kleryka, żołnierza, uczonego i historyka Leona Diakona (Lwa Diakona). Zajmując się czysta historią polityczną Cesarstwa Bizantyjskiego, oniemiałem odnajdując wśród masy informacji o działaniach wojennych, buntach itp. słowa o ciałach niebieskich. Zainteresowało mnie to i pozwolę sobie przytoczyć fragmenty wspomnianego dzieła Diakona(ostrzegam, iż jest to moje tłumaczenie i zapewne nie będzie wolne od błędów  ). Po nich skierować pytania do szanownego grona forumowiczów IOH. Pragnę także wzbudzić w historykach(nie tylko profesjonalistach) ale także amatorach, pasjonatach etc. chęć dostrzeżenia takich dziwacznych zjawisk, czasami irracjonalnych i zauważenia ich wpływu na ludzi w dawnych wiekach.
Lew Diakon, Księga X , R.8
"Jeszcze nie została wystawiona jeszcze pierwsza nocna warta, kiedy to nagle ogromna gwiazda wdarła się od strony wschodniej obozu i oświetliła namioty bardzo mocnym światłem; i wtedy upadła w okopy po zachodniej stronie i ulotniła się (wyparowała ?!) po rozbiciu się na snop iskier. Spadnięcie gwiazdy przepowiadało rychłą klęskę armii, ponieważ kiedykolwiek coś takiego się pojawiało, oznaczało kompletne zniszczenie tego co było poniżej. Sami zobaczyliśmy tą gwiazdę spadającą na dom proedrosa Bazylego."
Księga X, R.10
"Jeszcze inne nieszczęścia były poczynione przez ukazanie się przez pochód gwiazdy, która ukazała się i ponownie przez ogniste słupy, które ukazały się na południu w środku nocy i przeraziła tych, którzy ją widzieli ponieważ to przepowiadało ujęcie Cherosonezu przez Rusów i zajęcie Berrhoi przez Bułgarów. Następnie cała gwiazda, która pokazała się na zachodzie podczas zachodu słońca, ale jej ukazanie się wieczorem nie skupiło się w jednym punkcie, ale rzucało jasne i daleko świecące płomienie i często zmieniało swoja pozycję; teraz widziana była na północy, a teraz na południu i czasami zmieniała swoje płożenie na niebie i czyniła nagły ostry zwrot swej pozycji, tak że, ludzie którzy ją widzieli osłupieli i zgodzili się, że ten szczególny ruch komety nie wróży dobrze i rzeczywiście przyniosło to[...]. [...] pojawiło się trzęsienie ziemi, które powaliło drogi wokół Konstantynopola i spowodowało, że wielu chłopów zmarło. [...]okropne głody, susze, powodzie, plagi..."
Nie muszę przypominać, że te dwa(a w zasadzie 3) opisy dziwnych zjawisk mnie zamurowały. O ile pierwszy można uznać za meteoryt, który spadł na obóz wojsk bizantyjskich to drugie jest albo kometa, albo innym nie znanym mi, zjawiskiem astronomicznym. Sam w pierwszej myśli zobaczyłem niezidentyfikowany obiekt latający, ale później sie opamiętałem i jestem daleki od takich wyjaśnień. Nie zapominajmy, iż wszystkie te zjawiska, zostały odebrane jako zapowiedź klęski ( co bardziej należy wyjaśnić tym , że kiedy klęska sie pojawiała, przypominano sobie dziwne zjawisko i mu przypisywano wszelkie dziejące się zło...).
Składam na ręce forumowiczów prośby i pytania.
Chciałbym abyście napisali, czy gdzieś indziej natrafiliście na opisy tego typu zjawisk i odbioru ich wpływu na ludzi i państwa (oczywiście w średnich wiekach  )
Wspomniane zjawiska zostały zapisane u Diakona na lata ok. 976-986. Czy ktoś z was wie znalazł może informacje o pojawianiu się komety w tych latach? Oczywiście informacje naukowe, np. z nazwą komety? (osobiście próbowałem znaleźć te informacje ale nie udało mi się, ale co wiele głowy to nie jedna...)
Pią 30 Lis, 2007 13:30
|
