Żydzi w średniowieczu

Społeczność żydowska nie miała łatwo w średniowieczu. Liczne zakazy, ograniczenia w działalności gospodarczej. Pogromy, wypędzenia i nietolerancja. Jednak Żydzi pomimo tych uniedogodnień i przeciwności losu radzili sobie naprawdę dobrze, zwłaszcza jeśli chodzi o handel i kwestie dotyczące ekonomii i gospodarki. Chodzi mi tu na przykład o dzierżawę mennic. Z ich zdolności i wiedzy korzystali książęta i królowie, np. Bolesław Pobożny, Mieszko Stary, Kazimierz Wielki. A co wy sądzicie o Żydach w średniowiecznej Polsce i Europie...?

Opis załącznika:

Nie 02 Gru, 2007 18:41

Cytat:

Jednak Żydzi pomimo tych uniedogodnień i przeciwności losu radzili sobie naprawdę dobrze, zwłaszcza jeśli chodzi o handel i kwestie dotyczące ekonomii i gospodarki.

Radzili sobie również dlatego, że w niektórych dziedzinach byli pozbawieni konkurencji. Choćby pożyczanie na procent, co kościół przez długi czas uważał za grzech, zatem dobry chrześcijanin nie mógł się tym zajmować. Albo handel - odpuszczony przez szlachtę zupełnie, jako nie licujący z jej godnością. Być może gdyby tak jeszcze poszperać, takich przyczyn znalazło by się jeszcze kilka?
_________________
Dmą w rogi zaklęte
Dudni ziemia, kurz staje
Jako burze w szale
Idą, idą Wandale!
Szaleją topory
Dzicy jako zwierzory
Szpony bogów w szale
Idą, idą Wandale!

Nie 02 Gru, 2007 20:08

arendy i pożyczki. na tym Żydzi oprócz handlu robili fortuny.

Nie 02 Gru, 2007 20:11

Zacznijmy od słowa , Polska , w hebrajskim znaczyło '' tu odpoczniesz'' ( , po - tutaj , lanuah - odpoczywać ) i dla nich to był znak, bo we wszystkim dopatrywali sie ręki Boga. Pierwsi docierali do nas Rodanici , od ok. VIII w n.e ,i jak nazwa wskazuje pochodzili z Francji . W satucie kaliskim z roku 1264 Bolesław Pobożny reguluje prawnie obecność Żydów w Wielkopolsce . Jako że często są poborcami podatków a, za zabicie takiegoż grozi śmierć , są bardzo "" lubiani "", tak jak dzisiaj kochamy Urzędy Skarbowe Wiadomo że za czasów Kazimierza Wielkiego napływ Żydów nazrasta, a z czasem pojawiają się napięcia między autochtonami i gośćmi . Czyja to była wina że Żydzi w Średniowieczu byłi prześladowani . Czy była to funkcja jaką wyznaczyli im chrześcijańscy władcy w państwach które zamieszkiwali ( handel , lichwa , podatki ) Czy zakaz posiadania ziemi i jej uprawy ? Co zmuszało ich to ożywionej działalności w gałęziach które np. przez Polaków były ignorowane ?
A może wynikły z powyższych czynników proces izolacji w myśl zasady '' privilegia de non tolerandis Judaeis"' ? Dotyczący przynajmniej 20 polskich miast .
Lub w drugą stronę ''non tolerandis Christianis'' dotyczący gmin żydowskich takich jak np. Kazimierz (1568)
Myślę że to wszystko po trochu , plus różnice religijne , językowe , etc, etc spowodowały wzrost obopólnej niechęci . Efektem tego były tumulty w Polsce czy pogromy na terenach Rzeszy czy Francji . Zresztą przykładów jest bardzo wiele a temat jest rozwojowy .

Nie 02 Gru, 2007 20:14

W Cesarstwie Bizantyjskim, wyznawcy religii mojżeszowej byli "tolerowani" jako wyznawcy starej wiary, aczkolwiek niejednokrotnie prześladowani, za bardziej wojowniczych patriarchów konstantynopolitańskich. Pomimo to wiodło im się dobrze, aczkolwiek mieli liczna konkurencję w postaci kupców ormiańskich i przede wszystkim weneckich. Ustawodawstwo bizantyjskie późnego Cesarstwa stara sie bronić Żydów(ale własnych, miejscowych kupców) przed Wenecjanami. Nie na dramo Saloniki stały sie mała Jerozolimą...

Pon 03 Gru, 2007 11:35

aha, trzeba tu jeszcze dodać kwestie słowa "getto". pochodzi ono od słowa ""borghetto"" albo od słowa "ghetto nuovo"(nowa odlewnia(chodzi o starą odlewnię dział)).

Co do Biznacjum to jak widać we wcześniejszym wpisie bywało różnie. W czasach podbojów perskich i arabskich podejrzewano Żydów w Biznacjum o sprzyjanie wrogom. Innym razem cesarz Herakliusz zakazał praktykowania religii żydowskiej i zarządził przymusowy chrzest społeczności żydowskiej.

Pon 03 Gru, 2007 20:18

W temacie ; świetny artykuł na temat mordów rytualnych w ostatnim IOH .

Pon 03 Gru, 2007 21:45

zgadza się. dzięki za przypomnienie Seth

Jakiś czas temu szukałem informacji o nazewnictwie Żydów, a konkretnie o słowie, a raczej określeniu "starozakonni". na początku byłem przekonany, że stosowano je dopiero w czasach nowożytnych ale jak uświadomiła mnie pewna osoba(spoza forum) ta nazwa pojawia się już w wiekach średnich.

Pon 03 Gru, 2007 23:09

Chociaż najczęściej zwani byli po prost "Starszymi braćmi w wierze" lub Ludem Księgi. A co do konkretnych Żydów, polecam wszystkie prace dr Ziątkowskiego, który zajmował się dokładnie Żydami na Śląsku.

Wto 04 Gru, 2007 0:20

W kwestii publikacji o Żydach w średniowieczu(i nie tylko..) polecam m.in :

1. S. Witkowski, Żydzi na ziemiach polskich w średniowieczu z uwzględnieniem Śląska i Pomorza Gdańskiego, Olkusz 2007

2. H. Zaremska, Żydzi w średniowiecznej Europie Środkowej: w Czechach, Polsce i na Węgrzech, Poznań 2005

3. M. Bałaban, Dzieje żydów w Krakowie i na Kazimierzu (1304-1868), t. 1: (1304-1655), Kraków 1912

4. M. Bałaban, Historja i literatura żydowska ze szczególnem uwzględnieniem historji Żydów w Polsce dla klas wyższych szkół średnich, t. 2: Od upadku świata starożytnego do końca wieków średnich, Lwów 1925

5. I. Schiper, Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich, Warszawa 1937

6. I. Schiper, Studya nad stosunkami gospodarczymi Żydów w Polsce podczas średniowiecza, Lwów 1911

7. P. Johnson, Historia Żydów, Kraków 2000

8. H. Haumann, Historia Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej, Warszawa 2000

9. Żydzi w Małopolsce : studia z dziejów osadnictwa i życia społecznego : praca zbiorowa, pod red. F. Kiryka, Przemyśl 1991

Wto 04 Gru, 2007 0:58

Eee tam było też troche z nich pożytku np.Czasy Kazimierza Wielkiego Żak mógł brać pożyczki u wyznaczonego Żyda , Rycerz brał pożyczke np.na wyposażenie
Co nie prawda?

Wto 04 Gru, 2007 13:16

Alan

Cytat:

Żak mógł brać pożyczki

Czy chodzi o Cezarego Żaka ,aktora ???

Wto 04 Gru, 2007 20:17

O Żydach i muzułmanach w książce L .Białego '' Dzieje inkwizycji hiszpańskiej '' , Hiszpanie najpierw ochrzcili tych co ulegli (reszta ,won ) a potem palili tych co dalej trwali przy wierze i tradycji . Ponadto obserwowano tych co się myli przed pójściem do kościoła , jako że był to oczywisty znak że człowiek ten jest Żydem bądź muzułmaninem .

Sro 05 Gru, 2007 18:42

Ciekawe anegdoty i informacje można odnaleźć w tej kwestii książce "Żydzi, świat, pieniądze" Jacques Attali..

Opis załącznika:

Nie 30 Gru, 2007 23:11

Zapraszam serdecznie do lektury online pracy młodego, dobrze zapowiadającego się historyka dr Sławomira Witkowskiego "Żydzi na ziemiach polskich w średniowieczu z uwzględnieniem Śląska i Pomorza Gdańskiego"

http://www.wst.edu.pl/index.php?content=77&idp=2


Proponuję także inną pracę (również w wersji online) dr Witkowskiego

http://www.wst.edu.pl/index.php?content=32&idp=2

Pon 14 Sty, 2008 22:25

Fajna stronka z fotografiami żydowskich cmentarzy na ziemiach polskich

http://www.kirkuty.xip.pl/fotogalerie.htm

Opis załącznika:

Opis załącznika:

Opis załącznika:

Wto 29 Sty, 2008 18:36

Dzieje Żydów w Polsce

http://www.izrael.badacz.org/zydzi_w_polsce/dzieje.html

Pią 01 Lut, 2008 15:02

Przydatna publikacja chociaż ja bym dodał do niej to i owo

Opis załącznika:

Nie 03 Lut, 2008 19:52

Chyba trochę przesadziłeś Seth z tym VIII n.e. i tymi Żydami na polskich terenach.
Nigdzie się nie można doszukac śladu ich obecności w pogańskiej Polsce.
Znasz jakąś publikację na ten temat?

Pon 04 Lut, 2008 2:09

Lewak z kibice.net

Cytat:

Chyba trochę przesadziłeś Seth z tym VIII n.e. i tymi Żydami na polskich terenach.

Jasno określam przybyszów na tereny słowiańskich Polan , Rodanici . Tak jak w poście powyżej , kupcy z obecnych terenów Francji . Przybywali i handlowali , a niektórzy osiedlali się .

Jeżeli jesteś zainteresowany źródłem pisanym , to na priva przekażę takowe.

Pon 04 Lut, 2008 23:12

Ciekawe linki na stronie Żydowskiego Instytutu Historycznego

http://www.jewishinstitute.org.pl/pl/linki/index/1.html

Sob 08 Mar, 2008 23:50

Polecam książkę "Hebrajskie inskrypcje na Śląsku XIII-XVIII wieku" autorstwa Marcina Wodzińskiego. Bardzo ciekawa praca

Nie 09 Mar, 2008 1:16

Płaskorzeźba przedstawiająca lwa pod którym znajduje się głowa w żydowskiej czapce. Zabytek ten znajduje się w Wiślicy, w kolegiacie NMP

Opis załącznika: ?ródło: Z. Świechowski, Architektura romańska w Polsce, Warszawa 2000

Sro 26 Mar, 2008 0:42

[quote="Cezar Borgia"]aha, trzeba tu jeszcze dodać kwestie słowa "getto". pochodzi ono od słowa ""borghetto"" albo od słowa "ghetto nuovo"(nowa odlewnia(chodzi o starą odlewnię dział)).
quote]
Może tylko należało by dodać, że getto dla Żydów nie było wymysłem Hitlera

Pon 18 Sie, 2008 12:58

Wymysłem Hitlera z pewnością nie, ale można by się zastanawiać, czyim? Po części na pewno samych... Żydów, którzy chcieli utrzymać diasporę - tak było już w starożytności. W średniowieczu już nie tylko sami Żydzi, ale i chrześcijanie dążyli do odseparowania ludności żydowskiej od pozostałej - można więc powiedzieć że była tu swoista zbieżność interesów.
_________________
Dmą w rogi zaklęte
Dudni ziemia, kurz staje
Jako burze w szale
Idą, idą Wandale!
Szaleją topory
Dzicy jako zwierzory
Szpony bogów w szale
Idą, idą Wandale!

Pon 18 Sie, 2008 13:11