komendanci Festung Thorn - 1945

Witam! Mam pytanko, bo wiem, że ekipa z Torunia mocna i duuużo wiedzą Dysponuje ktoś może "listą" komendantów dawnej "Festung Thorn", którzy pełnili tą funkcję od jesieni 1944 roku "wzwyż"? Sprawa jest pilna, więc i pośpiech wskazany;) Dzięki z góry!

Sro 02 Mar, 2005 0:01

Oto Lista którą pośpiesznie zebrałem.
Jeśli ktoś ma jakieś uwagi to chętnie wymienię informacje.
Mój email:
[email protected]
1) Od sierpnia 1944 Oberst Selle
2) Od Października 1944 Gen. Major Hoffman
3) Od Grudnia 1944 Oberst Guksch (to naziwsko pojawi się również w Festung Glogau)
4) Od 21.01.1945 Generalleutnant Otto Lüdecke
Te nazwiska pojawiają się z tytyłami komendanta twierdzy.
Oprócz tego w okresie stycznia jako dowodzącymi obroną twierdzy wymienia się:
- Obers vor Rhaden
- Oberst Wolkowitz
Również inne nazwiska pojawiają się wczesniej ale są to raczej komendanci poszczególnych szkół wojskowych a nie całej twierdzy.

Nie 06 Mar, 2005 22:17

Komendanci Festung Thorn - 1945

Witam,

Wręcz niesamowite jest to co piszesz:) Bardzo dziękuję za list i za zawarte
w nim informacje. Potwierdzają one sprawowanie przez Gukscha funkcji
komendanta Festung Thorn i o ustalenie tego faktu chodziło mi najbardziej. Z moich źródeł ( prof. Konieczny) wynika, że Guksch był komendantem Festung Glogau od 7 września 1944 roku, aż do odwołania czyli do 22 grudnia.

Po lekturze Twoich informacji pojawia się jednak kolejna zagadka. Otóż
następcą Gukscha został generalmajor Heinrich Hoffmann, który na Twojej
liście poprzedza Gukscha w Toruniu. Może to ta sama osoba? Może Guksch
zmienił Hoffmanna w Toruniu, a Hoffmann został wysłany na miejsce Gukscha w Głogowie? Bo Hoffmann objął funkcję komendanta Festung Glogau dokładnie 23 grudnia Co o tym sądzisz?

Możesz jakoś potwierdzić te przypuszczenia lub też im zaprzeczyć?

I prośba największa. Czy Twoje źródła zawierają jakieś fotografie:)? Zdjęcie Gukscha? Zdjęcia Hoffmanna? Mógłbyś poszukać? Dzięki jak nie wiem co...

pozdrowienia z Głogowa, czekam w napięciu na maila od Ciebie

LEWY - [email protected]

p.s.

Aha, jeszcze w sprawie Hoffmanna. Ten "mój" miał na imię Heinrich, jeszcze na początku 1944 roku był dowódcą jednostek Wehrmachtu w Metz we Francji, potem został odwołany(???) i przez jakiś czas pozostawał w dyspozycji OKH. A "Twój"?

Pon 07 Mar, 2005 15:29

Witam
Ostatnim komendantem była jeszcze inna osoba. Znajde w papierach. Nie przeżyła wojny, zginęła w radzieckiej niewoli w 1945 roku w nieznanym miejscu (może obóz jeniecki w Toruniu). Dajcie mi kilka dni bo zarobiony jestem. Dowództwo najprawdopodobniej mieściło się w budynku byłego konsulatu na Bydgoskim Przedmieściu ("pałacyk") skąd wyruszył sztab podczas ewakuacji i przebijania się w kotle toruńskim.
pozdrawiam
sloma

Wto 15 Mar, 2005 12:22

No nie mogę znaleźć Na pewno miał na nazwisko Klutmann ale z imieniem i stopniem to jeszcze chwilę zajmie

Sob 19 Mar, 2005 13:16

Już mam

Generalleutnant rezerwy Eduard Klutmann.
Różnie podają:
jedni że był komendantem od 18.09.39 do 31.05.42 (czyli byłby pierwszym komendantem FT), żył w latach 1876-1969 i był po wojnie jakiś czas w niewoli radzieckiej.
drudzy,że zmarł w niewoli radzieckiej od ran w 1945
Więc to jednak pierwszy komendant a nie ostatni. Tak mi po prostu utkwiło w pamięci
A może macie jakieś materiały dotyczące wykazu oddziałów będących w 1945 w FT?

Sob 19 Mar, 2005 13:36

Zaległe odpowiedzi...

Dopiero co wróciłem z gór więc pozwólcie że odpowiem to co wiem z pamięci:
1) W moich materiałach niestety nie wystepuje imię Hoffmana. Jak również poza krótkim wspomnieniem że objął to stanowisko i co zrobił nic więcej nie ma.
2) Nie dysponuję żadnymi zdjęciami poza ostatnim komendantem (Otto Lüdecke).
3) O ile dobrze wiem, to miejsce ostatniego sztabu dowodzenia twierdzą mieściło się w pałacyku Biały Dwór (Weisshof), ale to muszę jeszcze sprawdzić, więc jutro potwierdzę.
4) Otto Lüdecke był z pewnością ostatnim komentantem twierdzy. Choć w czasie jej opuszcania powstały 3 grupy które miały własnych komendantów a co przy utacie łączności pomiędzy grupami oznacza że każda była dowodzona indywidualnie. Natomiast napewno do momentu wyjścia z Torunia Lüdecke był komendantem. Nazwisk dowodzących mam sporo, ale nie wpomina się nigdzie o nich z tytułem komendanta twierdzy.
5) Jeśli chodzi o odziały FT w 45 to mam ich sporo wymienionych (bo rozumię że nie chodzi Ci o numery dywizji, które każdy zna, ale bardziej szczegółową). Lista napewno jest niedokładna bo dużo było zbieraniny oraz sporo jednostek fortecznych, szkolnych i obrony lotniska, które bardzo trudno zweryfikować. Jak uda mi się kiedyś znaleźć czas aby zebrać to razem z wszystkich materiałów jakie mam to wyślę ją do zainteresowanych (mój email jest powyżej). Może coś się uda po świętach.

Pozdrowienia
Stas

Czw 24 Mar, 2005 10:41

Sprostowanie...

Sprawdziłem ten Diały Dwór.
Stacjonował tam sztab w momencie wymarszu 30.01. Niestety nie jestem już taki pewny czy to oby napewno chodzi o ten pałacyk bo podają, że to była siedziba nadleśnictwa Biały Dwór (a tego nie jestm pewien czy to jest to samo, choć na starych mapach jest tam oznaczenie leśniczówki).
Polski przewodnik po Toruniu z lat 50 podaje że dowództwo twierdzy miało podziemny schron lokalizując go w okolicach "Pałacyku" koło Placu Niepodległości. Nie jest to co prawda wiarygodne źródło, bo piszą tam również że Torunia broniły jednostki SS (takie czasy takiej propagandy).
Choć istnienie jakiegoś schronu na skraju Osiedla Młodych potwierdzały mi inne osoby które mówiły, że był on wysadzany przy przebudowie okolic.

Mam więc i ja pytanie czy ktokolwiek wie coś o umocnieniach w Toruniu wybudowanych podczas drugiej wojny od linii fortów do środka miasta.
?ródła różnie to podają. Dziś raczej nic nie ma ale nie wyklucza to że od razu po wojnie je wysadzono. Z pewnością wykonano przebicia w piwnicach budynków na schrony przeciwlotnicze dla ludności cywilnej i dla komunikacji, bo takowe pozostałości widziałem nawet obecnie. Znalazłem informacje o umocnieniach przy skrzyżowaniach ale nie prcyzujące jak one wyglądały.

Mój email: [email protected]

Pozdrowienia i dla wszystkich niezłego dyngusa na święta.

Pią 25 Mar, 2005 10:32

Szanowny kolego Biały Dwór nie ma nic wspólnego z zieleńcem i budynkiem nalążącym swego czasu do lęśnictwa (ten nie zawsze był leśniczówką).
Biały dwór to dawny majątek, faktycznie był to kedyś piękny dwór z rozległum kompleksem parkowym. Na poczatku XX w, utwożono na terenie dworu nadleśnictwo. Stało sie tak poniewarz pod koniec XIX w majątek przeszedł w ręce miasta, został wykupiony z przeznaczeniem na rozbudowę fortyfikacji . Budynek tego nadleśnictwa, gdzie znajdował się sztab Tw. Toruń istnieje do dziś. Został przeszukany przez polsko-niemiecka grupę wraz z ogrodem 15 lat temu. Wybrano go nieprzypadkowo, gdyż znajdował sie blisko lini kolejowej, stacji, lotniska, i maił dobre połączenie do pierścieniowej drogi fortecznej. Komendantem twierdzy w owym czasie był gen. Otto Ludeck. Właśnie 47 korpus gen. Dratwina dokonał na tym kierunku (sztabu niemieckiego) przełamania obrony twierdzy. Rosjanie liczyli że przez zaskoczenie zdążą ucwycić sztab i sparaliżować dalszą obronę twierdzy i wyprowadzenie wojsk niemieckich.

Sob 26 Mar, 2005 0:05

Jeszcze jedno Panowie mylicie funkcje. Komendant miasta to nie to samo co komendant twierdzy. Co do Hoffmana to pochodził ze Szczecina, z rodziny arystokratycznej. Rodzina jego była bankierami. Był to typowy dekownik, który był kontuzjowany w nogę na początku wojny i w Toruniu uwił sobie spokojne gniazdko nawet świeżo poślubioną żonę sprowadził z Raichu do Torunia. W owym czasie nie miał dzieci. W Toruniu robił szwindle na handlu zapasami wojskowymi, nawet sprzedał ciężarówkę broni do Warszawy. Może dowiem się więcej jak spotkam się w święta z moją rodziną.

Sob 26 Mar, 2005 0:29

Re: Sprostowanie...

stas napisał:

Choć istnienie jakiegoś schronu na skraju Osiedla Młodych potwierdzały mi inne osoby które mówiły, że był on wysadzany przy przebudowie okolic. Mam więc i ja pytanie czy ktokolwiek wie coś o umocnieniach w Toruniu wybudowanych podczas drugiej wojny od linii fortów do środka miasta.

Odnosnie obiektu przy Osiedlu Młodych to były to resztki lunety 5.
W mieście powstał pomiedzy pierścieńiem fortyfikacji wewnętrznych miasta, a zewnętrznym pierścienia fortów, pierścień 55 (54) betonowych schronów pododcinkowych zgrupowanych w 11 grupach po 5 schronów. Schrony te powstały pod koniec I WŚ, jednak jako, ze były betonowe w przeciwieństwie do typowo pruskich schronów, mylnie wielu mieszkańców uważa że są one pozostałościami z okresu II WŚ. Jednocześnie przy wlocie ul. Bydgoskiej, Grudziądzkiej, Chełmińckiej istniały betonowe stanowiska z tego okresu przypominające ringstand-y. Ostatni z tego typu ringstandów wysadzono na Grudziądzkiej koło pomnika altylerzysty w pierwszej połowie lat 70-tych.

Sob 26 Mar, 2005 1:09

Umocnienia z 45....

Witam po swiętach...
Oczywiście, że Biały Dwór nie ma nic wspólnego z Bydgoskim Przedmieściem, to jest Pałacyk koło szpitala na Bielanach, obecnie jest tam hospicjum. Ciekawe co piszesz o tym przeszukaniu terenu. Nigdy o tym nie słyszałem.
Co do funkcji komentantów twierdzy to nie pomyliłem funkcji, a przynajmniej tak podają niemieckie źródła "Festungkommendant", więc wnioskuje, że tak było, choć i one są pełne błędów. Stanowisko to pojawia się od połowy 44 czyli od momentu rozpoczęcia budowy pierścienia zewnetrznego.
Co do umocnień to nie chodziło mi o tą lunetę jak i pododcinkowe schrony pogotowia, lecz o faktycznie wybudowane w czasie II wojny światowej.
Właśnie te niby "tobruki" lub inne. We wspomnianym przewodniku napisane jest, że koło "Czerwonej Drogi" był podziemny wielokondygnacyjny schron. Jak wspomniałem wiarygodność tego jest mała, ale moja mama potwierdzała, że w tych okolicach wysadzano schron betonowy. Było to na początku lat 50-tych lub nawet końcówce 40-tych więc bardzo dawno. Lokalizacja pokrywa się częściowo ze starą lunetą więc może coś zniej wykorzystano. Jest to czysto teoretyczne rozważanie nie podparte żadnymi dokumentami.
Moje zapytanie o te umocnienia wynika z niemieckiego zestastawienia wybudowanych schronów które mam i nie pasuje ono absolutnie do pierścienia zewnetrznego (np. tylko jeden schron - garaż na armatę). Więc jeśli nie jest to Brzozówka to gdzie ten schron. Także liczba tobruków stanowczo jest zbyt mała. Również mowa jest o betonowych umocnieniach w rejonie lotniska a tych nie mogę znaleźć.
Może więc to te wymienione przez Ciebie Tobruki to część tej listy.
Czy dysponujesz dokładniejszą liczbą tych umocnień i ich lokalizacją.

Wto 29 Mar, 2005 10:12

Dla jasności moich wypowiedzi. Określenie pierścień wewnętrzny i zewnętrzny odnoszę do 45 roku.
Jako pierścień zewnętrzny chodzi mi o umocnienia poza Toruniem.
Jako pierścień wewnętrzny chodzi mi o główną pozycję obronną w 45 określoną na linii starych fortów czyli dawniejszego pierścienia zewnętrznego.
To tak w ramach uzupełnienia aby nie mylić lokalizacji.

A tak przy okazji znane są wyniki przeszukania Białego Dworu?

Wto 29 Mar, 2005 11:03

Co do czerwonej drogi to na miejscu wysokich bloków przy rondzie istniały resztki lunety w postaci lewej ceglanej kaponiery. Na pewno obiekt nie był z betonu (poza wzmocnieniem
stropu) rozbierano go na przestrzeni kilku lat. Obok stała stara zdezelowana koparka na gąsienicach było to miejsce naszych zabaw. Na początku lat 70 zdecydowano się obiekt wysadzić, gdyż tradycyjna rozbiórka się nie powiodła. Pamiętam jaka była zadyma w mieście , gdy miano wysadzać obiekt gdy obok już stały bloki. Było to na początku lat 70, obiekt był na pewno ceglany z łukowatymi sklepieniami w środku. W zbiorach fotograficznych muzeum okręgowego powinny być zdjęcia tego obiektu.
Na przedłużeniu Czerwonej istniał też schron plot w miejscu fortyfikacji bastionu 5. takie schrony plot powstały też na miejscu , bastionu 8 (skwer przy pl. Rapackiego), bastionu 9 (kible przy pl Rapackiego), Szańca Panińskiego (przy koszarach Racławickich), w starym schronie przy wałach (obecnie kibel na Pl. Armii Czerwonej). Może jeszcze coś bym sobie przypomniał, ale są były to schrony plot i naprawdę nie wiem kto je budował, ale na pewno powstały nie prędzej jak w latach trzydziestych. Toruńskie tobruki nie były w czystym słowa znaczeniu tobrukami, były to małe schrony betonowe jednoizbowe do których wchodziło się po kilku schodkach do izby o wymiarach 1,5 m x 1,5m, lane były z betonu o grubości około 20 cm. Jeden taki obiekt rozebrano w 3-4 dni na moich oczach przy ulicy Warneńczyka i Grudziądzkiej. Też nie wiem kto je budował. Przechodziłem koło niego codziennie do pracy.
Co do lotniska było tam kilka betonowych budowli np. wybetonowane strzeliny przeciwlotnicze jedna przy betonowym basenie ppoż. od strony wjazdu na lotnisko, druga przy strzelnicach, trzecia za strzelnicą już wtedy w połowie zasypana szpulkami po niciach z Merinotexu. Co do tobruków trudno coś powiedzieć bo było tam sporo wybetonowanych małych pomieszczeń z włazem u góry na skraju płyty lotniska, wtedy nie zastanawiałem się do czego służyły, ale raczej do zbierania wody z płyty lotniska a nie do obrony, wiele z nich miało rury zamontowane.
Prześlij wykaz to może coś zidentyfikuje, trudno mi gdybać. Jednak wydaje mi się że do 44 Niemcy nie robili żadnych fortyfikacji w mieście poza schronami plot. Tłumaczy to deficyt materiałów budowlanych i brak jasnej sytuacji na froncie. Tak wczesne prace fortyfikacyjne mogły by zostać odebrane jako defetyzm przez władze niemieckie. W obliczu zagrożenia miasta przez zbliżający się front prawdopodobnie uczyniono jakieś doraźne przygotowania fortyfikacyjne na małą skalę.

Wto 29 Mar, 2005 13:16

Widzisz juz mi się przypomiało przy wjeżdzie na lotnisko (ten przy torach kolejowych) był tobruk po prawj stronie. Obecnie rosna tam gęsto bzy.

Wto 29 Mar, 2005 13:26

Przeslij na mój email:
[email protected]
swój adres email to po południu jak wrócę z pracy to wyślę skan zestawienia.
W domu czytam tylko pocztę. A w pracy często wyjeżdzam więc czytam forum tylko od czasu do czasu.

Wto 29 Mar, 2005 13:26

Rozbudowa wszelkich umocnień wg moich informacji rozpoczęła się w sierpniu 44 roku. Do tego czasu Toruń był najpokojniejszym miejscem. Przyjeżdzali tu nawet Niemcy z zachodu gdzie Anglicy bombradowali im miasta. Od sierpnia ponoć dopiero pojawiły się zapory na drogach. Przedtem nie było ich.
Rozbudowa była chyba robiona bardzo szybko o czym świadczą niewykończone umocnienia (reszty szalunku są do dnia dzisiejszego, pozostawione materiały budowlane, wykopy). Choć i tak ilość robi wrażenie. Trochę czasu im to zajęło. Zakładam, że zimą nic już nie wybudowano poza Toruniem, ale w mieście to mogli budować do ostatniej chwili. Zestawienie ilości ludzi, dział i czołgów mówi, że coś musieli pobudować w mieście bo chyba nie ustawili tego wszystkiego na środku ulic i placów.
Niestety nie trafiłem na żadne zdjęcie z okresu walk i zaraz po wyzwoleniu.
Żołnierze i część sprzętu pewnością była w koszarach ale nie sądzę aby tak rozmieszczono całe uzbrojenie, bo i tak nawet przy założeniu silnej obrony przeciwlotniczej byłyby one łatwym celem ataków. Jeśli jak piszesz sztab był w Białym Dworze był od początku to był mocno na uboczu więc potwierdza to raczej terię że byli rozlokowani po całym mieście.
Obecnie przypisanie kawałkom betonu w Mieście (na podstawie ich wyglądu) ich pierwotnej funkcji jest trudne, więc tylko czyjeś informacje mogą pomóc w ich identyfikacji.

Wto 29 Mar, 2005 14:14

pierścien zewnętrzny

Underground i wszysscy co mogą pomóc,odnośnie pierścienia zewnętrznego-posiadasz ich rozmieszczenie na planie wraz z wykazem ilości obiektów?Póki co krążę po "orbicie" miasta,ale nie wiem do końca co i gdzie się znajduje,stąd moja prośba o pomoc.Podobnie z liniami 44r na terenie woj.kujawsko-pomorskiego.
Dziękuję
[email protected]

Pią 12 Sie, 2005 18:33

Witam. Troche też interesuje się tematem walk o Toruń 1945r. Mam nagraną fajną kronikę tuż po wyzwoleniu Torunia jest tam troche zdjęć o umocnieniach torunia. Pozdrawiam.

Wto 11 Paź, 2005 18:09

Cytat:

Mam nagraną fajną kronikę tuż po wyzwoleniu Torunia

masz ją w formie elektronicznej? Jesli tak i jest duuuża to możesz na CD zrzucić i wysłać pocztą?
_________________
Armia to przede wszystkim porządek i ład. Tym dziwniejsze jest, że prawdziwa wojna pod względem porządku i ładu przypomina ogarnięty pożarem burdel.

Sro 12 Paź, 2005 10:07

Witam. Niestety mam ten materiał na kasecie VHS. Jedynie moge porzyczyć do przegrania. Pozdrawiam.

Pią 14 Paź, 2005 14:43

nie mam vhsa niestety. a nie znajdziesz gdzieś w okolicy usługi przegrywania VHS na DVD?
_________________
Armia to przede wszystkim porządek i ład. Tym dziwniejsze jest, że prawdziwa wojna pod względem porządku i ładu przypomina ogarnięty pożarem burdel.

Sob 15 Paź, 2005 17:09

Kronika - Torun 1945

RSOOST napisał:

Witam. Troche też interesuje się tematem walk o Toruń 1945r. Mam nagraną fajną kronikę tuż po wyzwoleniu Torunia jest tam troche zdjęć o umocnieniach torunia. Pozdrawiam.

Witaj RSOOST jestem nowy na tym forum. Bardzo jestem zainteresowany kronika o powojennym Toruniu o ktorej pisales. Jaka to jest kronika, Polska Kronika Filmowa (jesli tak to jaki numer i z jakiego roku) a moze to jest cos innego? Piszesz ze temat dotyczy okresu po wyzwoleniu, co o Toruniu pokazuje ta kronika? Robie film biograficzny o mojej rodzinie od okresu konca 19 wieku, ta kronika bylaby rarytasem w tym filmie.
Bardzo prosze o informacje za ktora z gory dziekuje.

Nie 20 Kwi, 2008 14:51