Austriacka 10 cm. haubica polowa wz.14 w polskich oddziałach

Posiadam instrukcję do w/w haubicy obsługi po polsku (niestety brak kilku początkowych stron), występują w niej wzmianki na temat amunicji, jaszczy, przodków itp. - wszystko wzoru max. 1915. Dawno temu założyłem, że jest to instrukcja od haubicy wz. 14/19, ale ani razu nie występuje w niej taka nomenklatura.
Występujące w niej oznaczenia:
- 10 cm. haubica polowa wz. 14
- 10 cm lufa wz. 14
- 10 cm łoże wz. 14
- celownik wz. 14
- panoramka wz. 8/14
- kwadrant wz. 14
- kątomierz pomocniczy wz. 15
- przodek wz. 14
- jaszcz wz. 14
- koła wz. 15 (dotyczy przodków)
- granat, szrapnel wz. 14/9
- granat wz. 15
- szrapnel wz. 14/12 f
- granato-szrapnel, łuska, zapłonnik - wszystko wzoru 14
W związku z powyższym, czy jest to jeszcze ciekawsza instrukcja do austriackiej 10 cm Feldhaubitze M.14 (czeska 100 mm houfnice vz. 14 z zakładów Skody) dla polskich oddziałów artylerii z okresu I WŚ, czy też może już powojenna do haubic, które przybyły do Polski wraz z II Brygadą Legionów? Po I wojnie zakupiliśmy już od Czech haubice wz. 14/19 (dłuższa lufa o długości 24 kalibrów w miejsce 19) i teraz nie wiem, czy od 1919 również posiadane przez nas haubice wz. 14 były w taki sposób modyfikowane?
Ogólnie informacji o haubicach wz. 14/19 w polskiej armii troszkę jest, natomiast o wz. 14 - niewiele.
Proszę o pomoc w wydatowaniu tej instrukcji i ewentualnie więcej informacji na temat haubicy wz. 14 w polskiej armii II RP. Dzięki za każdą informację

Pią 02 Lis, 2007 1:50

Krótko: Najłatwiej byłoby określić którego modelu instrukcja tyczy na podstawie np. długości lufy (M.14 - 19.3 kalibra, a M.14/19 - 24 kalibry), skoro nie jesteś w stanie tego zrobić, wnioskuję, że brak właśnie stron z opisem technicznym działa (plus tytułowej).
Haubic wz.14 było w WP całkiem sporo.Dokładną liczbę znajdziesz np. w książce Konstankiewicza.Trafiły one do WP także z zakupów prowadzonych jeszcze w połowie lat 20-tych.
Haubice wz.14/19 kupiono w roku 1928, pierwsze trafiły do Polski rok później, a zamówienie (160 sztuk) wykonano w roku 1930.Równocześnie zakupiono licencję na ich produkcję w kraju.Rozpoczęto ją w Starachowickich Zakładach Górniczo-Hutniczych, S.A..Łącznie (od 1938 roku produkowano je jeszcze w Stalowej Woli) do podboju Polski zbudowano ich w kraju ok. 290-300 sztuk - otrzymały nazwę wz.14/19P.Równocześnie produkowane w kraju dłuższe lufy instalowano w starych haubicach - taka modyfikacja otrzymała miano wz. 14/19A.Z tego co pamiętam - wymieniono też oryginalne łoża i dyszle przodków (na francuskie).W zasobach CAW pewnie wciąż jest egzemplarz znakomitego opracowania porównawczego haubic wz.14, wz. 16 i wz. 14/19P autorstwa Kruka.Niestety nie mam kopii, a chciałbym...
Z nazewnictwa, które wymieniasz wnioskuję, ze Twoja instrukcja rzeczywiście tyczy wz.14 (w lipcu roku 1938 na stanie WP znajdowała się już tylko jedna (!) taka haubica - oficjalnie - pytanie ile ich było w magazynach?).Jako, że sukcesywnie haubice te były zastępowane zmodernizowanymi, wnioskuję, że instrukcję wydano najpóźniej w roku 1935-6, a najprawdopodobniej w latach dwudziestych.
A propos - czy mógłbyś sprawdzić ile w wynosił maksymalny odrzut przy strzale?
Gdybyś chciał podzielić się skanami tej instrukcji byłoby wspaniale.
Pozdrowienia
Grendel

Pią 02 Lis, 2007 4:35

Czołem Grendel.
Wiem od początku, że chodzi o wz. 14 a nie 14/19, zresztą w instrukcji są parametry - długość lufy 19 kalibrów. Instrukcja zaczyna się od 3 strony, kończy na 46.
Co do odrzutu:
"Haubica 10 cm. wz. 14 posiada odrzut zmienny, zależny od kąta podniesienia lufy. Długość odrzutu zmienia się samoczynnie. Największa jego długość (przy -8° depresji do +5° podniesienia) wynosi 1370 m/m."
Dlaczego tak się upieram przy tej wersji wcześniejszej, najpóźniejsza nomenklatura w instrukcji to wz. 15, a Ofensywa Gorlicka była w 1915 roku. Znalezione na strychu starego domu w mojej miejscowości. W przypadku wydawnictwa powojennego musiałyby znaleźć się wzmianki o jakichś innych nowostkach (wz.16, 17...) no chyba, że haubica ta nie była modyfikowana przez te lata.
Na priva prześlę Ci adres do skanu bądź też nawet instrukcję w wersji OCR, jak tylko ją znajdę na którejś płycie
Pozdrawiam i zachęcam do dalszej dyskusji - Legiony? Polacy w armii austriackiej? a może faktycznie złą drogą idę.

Pią 02 Lis, 2007 19:17

Przyrządy celownicze haubicy wz.14 nie zmieniły się do końca, dopiero dla unowocześnionej wz.14/19 wprowadzono nowe (np. kątomierz panoramiczny wz.28), zachowując z założenia - pomocniczo (jednak kwadrantu wz.14 nie sposób uznać za przyrząd pomocniczy) niektóre stare.
Nazewnictwo pozostało takie same do końca ich służby.Polski standard (wz. xx, a nie M. xx) jednoznacznie datuje instrukcję na Wojsko Polskie - nie ma co do tego wątpliwości.
Dziękuję za informację o odrzucie.Dokładnie to było mi potrzebne.Masz gdzieś pod ręką info o tym samym dla haubicy wz.14/19A?Konkretnie dla A (o ile wartość ta była różna niż w wersji P), gdyż te właśnie znalazły się na uzbrojeniu "ciężkich" wagonów artyleryjskich pociągów pancernych.Potrzebna jest ona memu przyjacielowi do rozrysowania wnętrza wieży artyleryjskiej i określenia maksymalnego kąta podniesienia haubicy w tychże wieżach.
Pozdrowienia
Grendel

Sob 03 Lis, 2007 5:28

faktycznie, nie pomyślałem o nomenklaturze wz./M., debil ze mnie. Niestety w instrukcji opisana jest tylko i wyłącznie haubica wz. 14, nie mam żadnych innych informacji na temat 14/19.
Dzięki za informację, odezwę się na maila w poniedziałek bądź wtorek.
PS - czyli krótka piłka - obstawiałbyś lata do '28 roku, raczej pierwsze lata powojenne czy też nie da się jednoznacznie wydatować?

Sob 03 Lis, 2007 23:09